Osiedle patronackie Zandka w Zabrzu zostało wzniesione w latach 1903-1922 dla pracowników huty żelaza Donnersmarck. Jest przykładem kolonii robotniczej o charakterze willowym z różnorodną zabudową mieszkalną, której wspólnym mianownikiem są dekoracje z muru pruskiego oraz cegły.
Kolonię robotniczą Borsigwerke wzniesiono w latach 1836-1871 na zlecenie Alfreda Borsiga. Osiedle miało służyć pracownikom koncernu Borsig Kokswerke A.G., w którego skład wchodziła kopalnia, huta oraz koksownia. Obecnie kolonia – największa oraz najstarsza tego typu – należy do jednych z najbardziej unikatowych osiedli na Górnym Śląsku.
W latach 1909-1914 na północ od kopalni Knurów wzniesiono osiedle robotnicze Kolonię III. Pierwowzorem były niezrealizowane plany autorstwa słynnego, niemieckiego urbanisty Karla Hernriciego, zakładające budowę około 190 obiektów. Ostatecznie postawiono 90 domów robotniczych, 5 urzędniczych oraz obiekty towarzyszące.
W latach 1860-1867 wzniesiono najstarsze, zachowane do dzisiaj osiedle robotnicze na Górnym Śląsku – kolonię Ficinus – zbudowaną dla pracowników kopalni Gottessegen. Założenie zlokalizowane jest przy ulicy Pawła Kubiny w Rudzie Śląskiej, a swój obecny wygląd zawdzięcza przeprowadzonej w latach 90. rewitalizacji.
Chełmsko Śląskie ( niem. Schömberg) jest cichą i spokojną wsią leżącą w województwie dolnośląskim w gminie Lubawka. Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą już z 1289 roku – jednak dynamiczny rozwój miejscowości nastąpił dopiero dzięki cystersom z Krzeszowa, którzy stali się jego właścicielami w XIV wieku. Rozwój opierał się głównie na uprawie lnu oraz tkactwie chałupniczym dzięki, któremu będące wtedy miastem Chełmsko Śląskie stało ośrodkiem płóciennictwa i sukiennictwa.