Katowice – Wieża Ciśnień Borki

DSC_4643_

Wieża ciśnień Borki zlokalizowana jest w dzielnicy Katowic – Szopienice-Burowiec. Zaprojektowana w stylu secesji przez Emila i Georga Zillmannów dla spółki Georg von Giesches Erben, wzniesiona w latach 1912-1913 w zespole obiektów wodociągowych zasilanych przez rzekę Brynicę, rozebranych z początkiem lat siedemdziesiątych XX wieku.

Wieża wraz z znajdującą się nieopodal wieżą kompleksu huty Uthemann należy do najstarszych wież żelbetowych na Śląsku. Obie działały o zasadę naczyń połączonych. Wodę magazynowano w zbiorniku typu Berkhausen o pojemności 800m3  aby później przetransportować ją do wieży Uthemann, następnie zasilała hutę cynku Uthemann oraz prażalnię blendy Seager. W latach sześćdziesiątych XX wieku w wieży ówcześnie należącej do Zakładu Metali Kolorowych Szopienice produkowano ołowiany śrut strzelniczy. Obiekt wpisano do rejestru zabytków 29 października 1990 roku, otrzymując numer rejestrowy A/1418/90.

Wieżę wzniesiono na planie okręgu o średnicy 14m i wysokości około 65,4 metra. Bryłę tworzą trzy części – szersza podstawa, tambur oraz smukły trzon. Cokół dekorują lizeny, a wejście akcentuje geometryczny portal. Górna część wspierana jest przez wykusze nawiązujące swoją formą do średniowiecznych machikuł, zaś nad wejściem znajduje się balkon zawieszony na dwóch konsolach. Całość zwieńczono ośmiospadowym, dachem kopulastym przypominającym pikielhaubę.

 


Fotografie wykonano: grudzień 2016

Twórczość Emila i Georga Zillmannów:
Katowice – kopalnia Giesche
Bytom – elektrociepłownia Szombierki

Źródła:
A. Gryglewska, Architektura wież wodnych województwa katowickiego [w:] Ochrona Zabytków, nr 45/1992, s. 48-58
wikipedia.pl, wieża wodna przy ul. Korczaka w Katowicach [dostęp:21.01.2017]

DSC_4662_

DSC_4658_

DSC_4673_

DSC_4683_

DSC_4664_